بوی این خامی، مشام آزار بوده چرا که کردستان با دارا بودن نزدیک به یک هزار جاذبه گردشگری ثبت شده در سطح ملی و بین المللی براساس آمارهای میراث فرهنگی و گردشگری هنوز تنها میزبان بیش از ۲۰۰ هزار مسافر و بازدید کننده در طول سال از این اماکن است که در صورت معرفی صحیح ظرفیت‌ها و فراهم کردن زیرساخت ها این بخش و جذب چند برابری گردشگران داخلی و خارجی می‌توان به توسعه اقتصادی استان بیش از پیش امیدوار بود.
از جمله مهمترین دلیل خام ماندن صنعت گردشگری در کردستان که در دنیای امروز به عنوان سومین صنعت پولساز شناخته می شود، می‌توان به تاثیر جنگ‌افروزی‌های گروه های معاند در طول سالیان دراز برای ناامن جلوه دادن این منطقه، ناآگاهی، بی توجهی و کم کاری متولیان و مسئولان استانی طی دهه‌های گذشته و عدم آگاهی مردم از اهمیت این بخش در اقتصاد آنها اشاره کرد؛ هر چند ماهی را هر وقت از آب بگیری تازه است.
اما امروز که کردستان جزء امن ترین مناطق کشور است، مسئولانش آگاه و دلسوز هستند و مردم نیز به اهمیت این قضیه پی برده اند و وقت از آنها حرکت و از صنعت گردشگری برکت برای این استان فرا رسیده است.
شهر مراکز تجاری
خبرگزاری ایرنا به سهم خود این حرکت را آغاز کرده تا همراه مخاطبانش سفری کند به کردستان، این سفر را از شمال غربی یعنی شهرستان مرزی بانه آغاز کردیم، شهری تجاری با پاساژهای معروفش که با فاصله ۲۷۰ کیلومتری از سنندج به عنوان یکی از مناطق مرزی ایران با منطقه اقلیم کردستان عراق نیز شناخته می‌شود.
این شهر در کنار داشتن جاذبه های گردشگری همچون پارک کوهستانی دوکانان و پیرمراد در مجاورت کوه آربابا و روستاهای هدف گردشگری هفتاش و سبدلو، تفرجگاه سورن و دریاچه سد بانه با داشتن بازارچه های مختلف لوازم خانگی در همه فصول سال توانسته پذیرای میزبانی از گردشگران سراسر ایران باشد.
میعادگاه مادها
پس از آن اگر ۴۸ کیلومتر به سمت سنندج حرکت کنید میهمان میعادگاه مادها یا همان سقز باستانی می شوید که قلعه زیویه آن به عنوان میراثی ماندگار از دوران حکومت مادها جای گرفته تا سفر به این شهر هر مسافری را مجاب به بازگشت دوباره به آن کند.
قلعه باستانی زیویه محل کشف آثاری همچون عاج منقوش، گردنبند طلا و سر عقاب طلایی در ۵۵ کیلومتری جنوب شرقی سقز بر روی تپه ای نسبتا بلند بنا شده است محلی که اگر امروز لب به سخن بگشاید سرد و گرم روزگار بر این منطقه تاریخی را به همراه مقاومت مردمان کُرد برای شنونده و ازدید کننده بازگو می کند.
سقز که از تاریخی ترین شهرهای کردستان است در دل خود برخی آثار تاریخی دیگری را نیز به یادگار نگه داشته که می توان به بازار تاریخی آن اشاره کرد که هم اکنون نیز حیات در آن به واسطه فروش پارچه های رنگی و پولکی ادامه دارد و مسجد دو مناره آن واقع در بافت تاریخی نمادی بر نفوذ باور الهی در این شهر است.
ردپای صفوی ها نیز در این شهر به واسطه حمام حاج صالح به یادگار مانده و یکی از قدیمی ترین حمام های منطقه در بافت قدیمی سقز و در مجموعه بازار تاریخی شهر واقع شده و شامل بخش‌های مختلفی چون بینه، سربینه، گرمخانه، خزینه، خلوتی ها، تون انبار (مخزن سوخت حمام)، سیستم آب و فاضلاب است.
غار کرفتو
اگر از شهر سقز به سمت دیواندره حرکت کنی در دل بلندی های زرینه که خنگی هوای و طبیعت چشم نوازش تو را برای چند لحظه مجاب به توقف در آن می کند این توقف بهانه ای است تا راهت را به سمت یک غار تاریخی و دست کندی کنی که همه ان را با نام غار کرفتو می شناسند.
سابقه تاریخی کرفتو که به اوخر هزاره پنجم و هزاره چهارم پیش از میلاد نیز می رسد نمونه بارز از تلاش انسان برای غلبه بر طبیعت و ادامه حیات است که در دوره های مختلف تاریخی از جمله اشکانی و ساسانی مورد استفاده قرار گرفته است.
می رسیم به دیواندره شهری که در مرکزیت استان کردستان و در بین کوه های هواز واقع شده تا جایگاهی برای غارهای باش‌قشلاق و قالوجه در دل طبیعت دست نخورده روستاهای این شهرستان باشد.
وجود غارهای مختلف در دل کوه های این شهرستان، آن را مامنی برای غارنوردان تبدیل کرده و همه ساله گردشگران بسیاری برای طبیعت گردی و غارنوردی این شهر را به عنوان مقصد خود انتخاب می کنند.